Martin Auer: Die Vreemde Oorlog, Stories vir 'n Kultuur van Vrede

   
 

Please share if you want to help to promote peace!

Vertaling deur Santa Botha

This translation has not yet been reviewed

Die Dromer
Die Blou Seuntjie
Die Eienaardige Mense van die Planeet Hortus
Arobanai
Ster-slang
Verslag aan die Raad van die Verenigde Sterrestelsels
Eerlike Woorde uit die mond van 'n Europeër
Die Bom
Download (All stories in one printer friendly file)
About the Translator
About the Author
Mail for Martin Auer
Licence
Creative Commons licence agreement

Bücher und CDs von Martin Auer


In meinem Haus in meinem Kopf
Gedichte für Kinder

Die Prinzessin mit dem Bart
Joscha unterm Baum
Was die alte Maiasaura erzählt

Die Erbsenprinzessin

Der wunderbare Zauberer von Oz - Hörbuch zum Download

Die Jagd nach dem Zauberstab, Roman für Kinder - Hörbuch zum Download
Der seltsame Krieg
Geschichten über Krieg und Frieden

Zum Mars und zurück - Lieder
Lieblich klingt der Gartenschlauch - Lieder
Lieschen Radieschen und andere komische Geschichten - CD

Die VN se Algemene Raad het die jaar 2000 as die "Kultuur van Vrede"-jaar " geproklameer.  Om daardie rede het ek dan hierdie versameling stories saamgestel.

Vandat ek begin boeke skryf het vir kinders, het ek gevoel dat dit belangrik is om die moeilike onderwerp van oorlog en vrede aan te spreek op 'n manier wat dit vir kinders maklik sou maak om te verstaan. Dit voel net vir my asof dit nie genoeg is om vir kinders te sê dat oorlog aaklig is en dat vrede baie beter is nie. Dit alreeds is 'n stap in die regte rigting, natuurlik, as 'n mens daaraan dink dat daar vroeër van tyd jeugliteratuur bestaan het wat militêre- en oorlogvoerende optredes absoluut opgehemel het. Maar meeste van die kinders vandag weet dat oorlog iets verskrikliks is en dat vrede baie lekkerder is. Maar is vrede moontlik? Of is oorlog 'n onvermydelike bestemming wat die mensdom voortdurend teister? Leer ons nie in die geskiedenisklas, sowel as tydens die nuusberigte saans, dat oorlog nog altyd 'n deel van ons bestaan was oral in die wêreld en dat dit nog steeds met ons is nie? 'n Kultuur van vrede, begrip vir mekaar, vredevolle oplossing van konflikte - dit alles is baie goed en wel: maar wat moet mens maak as die ander nie wil saamspeel nie?

Ek het geen idee oor hoe ons te werk kan gaan om oorlog uit die mensdom se lewens te verban, as ons nie bereid is om te gaan soek na die oorsake daarvan nie. Slegs wanneer die oorsaak van 'n siekte ontdek is, kan 'n gekonsentreerde en effektiewe metode uitgewerk word om dit te beveg.

Dit is waar dat ek al my geskiedenisklasse op universiteit gebank het, maar tuis het ek op my eie hierdie geskiedkundige studies voortgesit tot vandag toe, omdat ek as 'n skrywer natuurlik daartoe geneig is om te wonder oor die dinge wat mense se optredes en gedagtes bepaal. Maar natuurlik kan ek nie daarop aanspraak maak dat ek die steen van die wyses  ontdek het of dat ek in my stories al die oorsake vir oorlogvoering kan verduidelik nie. Daarom kan ek ook nie 'n volledige resep aanbied oor hoe om toekomstige oorloë te voorkom nie. Maar ek wil hê dat die stories meer vir mense moet beteken as slegs "iets om aan te herkou". Skrywers probeer altyd om vir mense iets te gee waaroor hulle kan gaan nadink, tot op 'n sekere punt, waar iemand self die dinkwerk sal moet begin doen.  Die stories wat ek hier ingesluit het is bedoel om aan 'n persoon 'n idee te gee van die rigting waarin hy kan dink; dit is veronderstel om 'n gevoel oor te dra van waar en hoe om te gaan soek na die redes vir oorlogvoering.

Dalk kan die bedoeling van die boek beter oorgedra word aan die hand van die volgende: Ek probeer 'n aanduiding gee van hoe nou ons optredes met mekaar verweef is, op so 'n manier dat diegene wat nie hulle uiterste bes probeer om hulle eie belang te bevorder nie, tot niet moet gaan. Maar dat ons, aan die ander kant, in die proses om ons eie belange te probeer bevorder, dalk onbewustelik die verlies vermeerder of die skade vir ons almal vererger. En dat ons nie van hierdie dilemma kan ontsnap nie, behalwe as ons met mekaar kommunikeer en ons ons optredes met mekaar koördineer. Hierdie boodskap is eenvoudig genoeg, maar die moeilike ding om te doen is om regtig deur die ingewikkelde maniere te sien waarop die optredes van individue, groepe, nasies en state op hierdie planeet met mekaar verweef is.

Ek probeer om vir kinders te leer om daardie soort sosiale meganisme te begin uitken, en ek besef dat dit 'n ongewoon nuwe benadering is tot die kinderliteratuur.

Die Dromer het begin vorm aanneem tydens 'n weeklange werkswinkel wat deur die kulturele inisiatief van "Fireworks" in die Oetz-vallei in Tirole georganiseer is. Die tema was "So vry soos die Wind en die Wolke". Daar het ek en die kinders 'n "Wind en Wolke"-boek geskryf.

Ek het Die Blou Seuntjie geskryf vir die TV-kinderreeks "Siebenstein" wat aangebied is deur die Duitse televisienetwerk ZDF. Ek het dit geskryf kort nadat die muur tussen Oos- en Wes-Duitsland geval het in 1989, toe die hele wêreld vir 'n kort rukkie meegevoer was deur 'n euforie van vrede. Toe die storie in boekvorm verskyn het, het ons alreeds die Golf-oorlog beleef. Hierdie storie handel oor die verharding van die siel in so 'n mate dat dit vrees kan verwek. Die stelling wat hierdie storie wil maak het niks te doen met die feit dat die seuntjie aan die einde sy geweer weggooi nie, maar wil eerder vra hoekom hy dit weggegooi het. "Wel, jy kan maar net jou geweer weggooi," is nie genoeg nie. Eers moet daar die hoop vir verandering wees.

'n Soortgelyke meganisme is gebruik in Die Planeet van die Wortels. Dit wys hoedat 'n spesifieke sosiale sisteem sy eie dinamika kan ontwikkel, tot so 'n mate dat dit verandering binne die sisteem baie moeilik maak, en dat selfs diegene wat oorspronklik benadeel is deur die sisteem, dit kan begin verdedig.

Die Eienaardige Mense van die Planeet Hortus handel doodeenvoudig oor die kostes verbonde aan oorlogvoering.

Arobanai is 'n weergawe van die lewens van die pigmeë as 'n voorbeeld van die lewensstyl van jagters en insamelaars. Dit is gebaseer op die navorsing wat deur Colin Turnbull gedoen is.

Ster-Slang aan die ander kant, is die verhaal van 'n jong Asteke-soldaat en die geskiedenis van die Asteke Ryk se opkoms.

Hierdie twee verhale stel een van die vredevolste en liefdevolste gemeenskappe wat nog ooit op hierdie planeet woonagtig was teenoor een van die wreedste en die mees oorlogvoerendste gemeenskap. Hulle behoort eintlik saam gelees te word ten einde 'n vergelyking te maak van die verskillende lewensaspekte binne hierdie twee gemeenskappe. Hoe is dit moontlik vir wesens wat tot dieselfde spesie behoort, om so verskillend te wees in hulle gevoelens, gedagtes en optredes?

Verslag aan die Raad van die Verenigde Sterrestelsels is 'n opsomming van al die temas en is dit waarskynlik wat die blou seuntjie ontdek het in al die jare wat hy die blou planeet deur die teleskoop dopgehou het. Dit was tydens dieselfde werkswinkel in die Oetz-vallei wat ek die eerste weergawes van hierdie storie op papier vasgelê het. Die kinders is aangemoedig om my vir stories te vra en een meisie, wat toevallig dieselfde van as ek gehad het en wie se naam Nina was, het vir my 'n notatjie gebring en gesê, "Martin, vertel asseblief vir my hoekom daar oorloë is." Die verhaal is, onder andere, gebaseer op die navorsing van Lewis Mumford (The Myth of the Machine), maar natuurlik ook op my eie oordenkinge.

Ek het altyd gedink dat daar 'n tyd moes gewees het wat die mensdom nie geweet het wat oorlog is nie. Nadat ek Jane Goodall se weergawe gelees het van 'n oorlog tussen sjimpansees, moes ek my opinie drasties verander. Selfs in die tyd van die jagters en insamelaars kon dit gebeur dat, terwyl een groep nuwe jaggebiede moes gaan opsoek het, hulle in die proses ook deur 'n ander groep gekonfronteer is. Maar die oorlog was gewoonlik verby, sodra die ander groep verdyf is. Oorloë kon plaasvind, maar hulle het nie 'n integrale deel uitgemaak van die kultuur nie. Dit was eers met die aanbreek van landboukundige aktiwiteite soos die verbouing van plante en die versorging van lewende hawe, dat mense in staat was om voorrade te begin stoor en sodoende tyd gehad het om met militêre veldtogte te begin. In die geval van die oorwonnes was hierdie voorrade iets gewees wat gesteel kon word, sonder dat dit noodwendig die lewens bedreig het van diegene wat beroof is. Oorlogvoering het 'n permanente instelling geword omdat dit 'n manier geword het waarvolgens die surplusse van die kleiner groepies mense ingevorder is en dan weer in strategieë belê is wat gewoonlik tot 'n vermeerdering in produktiwiteit gelei het, i.e. in die vervaardiging van nog meer surplusse wat op hulle beurt weer in vooruitgang belê kon word. Hierdie was by verre die meer effektiewe manier van voortbestaan gewees as wat onderhandelings of afsonderlike konfederasies sou gewees het. Die motiewe van die persone in beheer of dié van die soldate was minder belangrik gewees. In die natuur verskyn kenmerke soos horings, byvoorbeeld, as gevolg van toevallige veranderinge. Of die horings gaan bly of verdwyn sou daarvan afhang of dit vir die draer daarvan tot reproduserende voordeel sou wees en of dit 'n las sou wees. 'n Stamkaptein kon 'n oorlog laat ontstaan het as gevolg van 'n gevoel van haat teenoor sy bure, om statutêre redes, om godsdienstige redes, uit pure arrogansie, as gevolg van opgeboude aggressie, as gevolg van seksuele frustrasie, of wat ook al. Maar oorlog kon tot dusver nog as 'n permanente instelling oorleef as gevolg van verskeie faktore: ten eerste, bevorder dit die konsentrasie van mense in groot ryke, wat sodoende die invordering van surplusse moontlik maak. Tweedens, omdat dit baie van hierdie mense ontneem van meer surplusse as wat hulle bereid was om te belê in 'n gemeenskaplike saak of in die toekoms. En ten slotte bly oorlog voortbestaan omdat dit "vooruitgang" bevorder in die vorm van toenemende menslike produktiwiteit. Wat voordelig is vir die gemeenskap, hoef nie noodwendig tot voordeel vir die individu te wees nie. 'n Gemeenskap van 500 vrylewende boere-families sou baie gelukkiger gewees het as wat 'n weermag van 100,000 boere-families onder die heerskappy van 'n oorlogskaptein sou gewees het. Maar slegs die ryk van 'n oorlogskaptein kon 'n hoofstad bekostig met tempels en skole vir priesters waar die beweging van die sterre dopgehou kon word.

Die geweld waartoe mense in staat is, is definitief 'n voorwaarde waarom oorloë in die eerste plek bestaan, maar dit is nie die oorsaak nie. Was die jong mans in Oostenryk-Hongarye meer aggressief in 1914 as byvoorbeeld in 1880? Of het die Keiser self meer aggressief geword in sy latere jare? Dit moet dikwels eers gebeur dat mense se gevoelens van aggressie en haat teenoor hulle buurlande opgewek word, voordat hulle gereed sal wees om tot oorlog oor te gaan of om hulle kinders te laat gaan. Dit gebeur egter ook soms dat soldate se aggressie ernstig beteuel moet word. Ten spyte van die feit dat daar aan die een kant mense opgelei word in spesiale taakmagte om as verwoesteraars op te tree, soos byvoorbeeld die "Green Berets" in Vietnam, het 'n moderne weermag meestal mense nodig wat gedissiplineerd is en wat betroubaar kan optree; dit is, mense wat hulleself nie laat beheer deur hulle emosies nie. Die menslike wese se vermoë om koel, objektief en berekend te funksioneer is, miskien, selfs meer gevaarlik as sy vermoë tot aggressie. So belangrik as wat al die opvoedkundige pogings is in die vermindering van aggressie, in die bevordering van begrip vir buitelandse kulture, in die aanleer van die vermoë om persoonlike konflikte op 'n vreedsame manier op te los - kan nie een van hierdie metodes die oorsake van oorlog uitwis nie. Die industriële mark-ekonomie wat huidiglik die sosiale struktuur op ons planeet beheer, stel slegs belang (soos geen sosiale strukture vantevore nie) in toenemende produktiwiteit, waar daar selfs meer goedere vervaardig word wat selfs minder werk vereis, en waar die surplusse onmiddellik weer in die bevordering van toenemende produksie en produktiwiteit belê word. Hierdie gedrag lei nie net slegs daartoe dat ons binnekort die perk sal bereik van wat die planeet op 'n ekologiese vlak kan hanteer nie. Hierin lê ook die wortels vir die ontstaan van nuwe oorloë verskuil. Daar word gesê dat die oorloë van die toekoms gevoer sal word oor 'n steeds toenemende afname in natuurlike hulpbronne, soos byvoorbeeld water. Dit is verstaanbaar. Maar dit is net so verstaanbaar dat toekomstige oorloë gevoer sal word tussen die reuse multi-nasionale ekonomiese konglomerate, en dat dit sal handel oor wie mag wat verkoop aan wie.

Om toekomstige oorloë te vermy, sal ses biljoen - en binnekort sal dit sewe en agt biljoen - mense met mekaar moet saamstem ten opsigte van die oprigting van nuwe ekonomieë en sosiale strukture. Eers wanneer hulle iets van mekaar af weet en optree met die ander in gedagte, kan mense die toenemende skade wat hulle mekaar aandoen deur slegs te wil omsien na hulle eie belange, begin vermy. Om voortdurend die vlak van produktiwiteit te verhoog, kan nie meer langer die einddoel wees nie - om meer goedere te vervaardig met minder moeite; die uitruil van goedere behoort nie die kerninhoud van interpersoonlike verhoudinge te wees nie. Die feit dat goedere vervaardig kan word met al hoe minder moeite, behoort nie te lei tot 'n toename in die vervaardiging daarvan nie. Dit behoort mense eerder in staat te stel om hulle vrye tyd saam te spandeer ten opsigte van: kuns, vermaak, versorging, genesing, opvoeding, navorsing, sport, filosofie...